Ellik lira (Italiya tangasi)
50 lira (italyancha: 50 lire) — Italiyada 1867-yildan 2001-yilgacha muomalada boʻlgan italyan tangasi. 130 yillik faoliyati davomida uning xarid qobiliyati o‘n minglab marta kamaydi[1]. Birinchi 50 lirada 16,12 g 900-chi oltin bor edi. 2002-yilda naqd pul yevroga almashtirilganda 50 lira 2,58 yevro sentga to‘g‘ri keldi[1].
Italiya Qirolligi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Viktor Emmanuel II hukmronligi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Birinchi 50 lira qirol Viktor Emmanuel II davrida zarb qilingan. Birinchi tangalar 1864-yilda chiqarilgan, ammo ular 1867- yilda Turinda chiqarilgan. 103 nusxadagi arzimas tiraj ularni Italiyadagi barcha tangalar orasida eng kam uchraydi[2].
Umberto I hukmronligi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Umberto I (1878-1900) davrida 1884, 1888 va 1891-yillarda 50 lira zarb qilingan. Tanganing avers tomonida qirol portreti ostida monarxning surati, aylana shaklidagi „UMBERTO I RE D’ITALIA“ yozuvi, chiqarilgan. Orqa tomonning markazida Savoy uyining gerbi joylashgan boʻlib, uning atrofida Annunziata ordeni lentasi joylashgan[3]. Tanganing yon tomonlarida eman va zaytun shoxlari tasvirlangan, tepasida yulduzcha tasvirlangan. Gerblarning yon tomonlarida „L“ va „50“ nominalining belgisi mavjud[1][2].
Italiya Respublikasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Italiya Respublikasida 50 lira koʻp million nusxada zarb qilingan savdo tangasiga aylandi. Ular 1954-yildan 2001-yilgacha ishlab chiqarilgan. 2002-yildan boshlab mamlakat yevroga oʻtdi. Ayirboshlash 1 yevro kursi boʻyicha 1936,27 lira uchun amalga oshirildi[4]. Shunga koʻra, muomala toʻxtatilgan paytda 50 lira 2,5 yevro sentga toʻgʻri keldi.
50 yildan kamroq vaqt ichida nominal qiymati 50 lira boʻlgan 3 turdagi tangalar muomalaga chiqarildi. Birinchi va ikkinchisi oʻxshash tasvirga ega — avers tomonida ayol profili va teskari tomonda temirchilikning qadimgi Rim xudosi Vulkan tavsirlangan[1]. 1954-1989 va 1990-1995-yillardagi nashrlar oʻrtasidagi farq ularning hajmi va vaznida. 1996-yildan 2001-yilgacha tangalar avvalgidek akmonitaldan emas, balki mis-nikel qotishmasidan chiqarila boshlandi. Kompozitsiya bilan bir qatorda tanga dizayni ham oʻzgartirildi. Qadimgi Rim xudosining tasviri oʻrniga, nominal tangaga joylashtirilgan[2].
Tangalar turlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Old yuzi | Teskari | Diametri, mm | Ogʻirligi, g | chekka | Metall | Zarb yillari | Aylanma |
---|---|---|---|---|---|---|---|
28 | 16.12 | nayli | 900 oltin | 1911 yil | 20 000[2] | ||
20.5 | 4.3995 | 1931-1933 yillar | Jami — 50 694[2] | ||||
1936 yil | Jami — 790[2] | ||||||
24.8 | 6.25 | akmonital | 1954-1989 yillar | Jami — 2 327 346 700 [2] | |||
17 | 2.7 | silliq | 1990-1995 yillar | Jami — 510 809 860 [2] | |||
19 | 4.5 | kupro-nikel qotishmasi | 1996-2001 yillar | Jami — 185 214 000 [2] |
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/73679
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Gigante 2003.
- ↑ https://wiki5.ru/wiki/Italian_lira
- ↑ Тульев В. „Франки, лиры и драхмы“, . История денег, 2-изд., пер. и доп., М.: Эксмо, 2013 — 129-bet. ISBN 978-5-699-67841-9.
Bu maqola birorta turkumga qoʻshilmagan. Iltimos, maqolaga aloqador turkumlar qoʻshib yordam qiling. (Aprel 2024) |